“2030-njy ýyla çenli kömürturşy gazynyň zyňyndylarynyň iň ýokary derejesine ýetmäge we 2060-njy ýyla çenli uglerodyň bitaraplygyny gazanmaga çalyşmak” milli strategiýasy bilen ýaşyl we pes uglerod durmuşyň ähli gatlaklarynyň ösüş maksadyna öwrüldi. Iki uglerodly maksat 100 milliard derejeli saman senagaty üçin täze söwda nokatlaryna itergi berýär (sypallary ezmek we meýdan tehnikalaryna, biomassa pellet tehnikasyna).

Bir wagtlar oba hojalygynyň galyndylary hasaplanýan ekin sypallary, oba hojalygynyň tehnologiýasynyň berekedi bilen ekerançylyk ýerleriniň uglerod çeşmesinden uglerod çökündisine öwrülmeginde nähili jadyly täsir galdyrdy. “On iki üýtgeşiklik”.

“Iki uglerod” maksady 100 milliard derejeli bazarda samany hemmetaraplaýyn ulanmaga itergi berýär

“Ikitaraplaýyn uglerod” maksady bilen samany hemmetaraplaýyn ulanmagyň ösüşi gülläp ösýär diýmek bolar. Geljekdäki senagat gözleg institutynyň çaklamasyna görä, meniň ýurdumda saman galyndylaryny gaýtadan işlemegiň ulanylyş tizliginiň yzygiderli ýokarlanmagy we tehnologiýanyň yzygiderli ösmegi bilen, saman galyndylaryny gaýtadan işleýän pudagyň bazar ölçegi geljekde durnukly ösüş tendensiýasyny saklar. 2026-njy ýyla çenli ähli pudagyň ösmegine garaşylýar Bazaryň göwrümi 347,5 milliard ýuana ýeter.

Soňky ýyllarda ingingdao şäheri global düzediş, doly peýdalanmak we doly öwrülişigiň “üç işi” düşünjesine eýerdi. Dökün, iýmit, ýangyç, esasy material we çig mal ýaly ekin sypallarynyň hemmetaraplaýyn peýdalanmak tehnologiýalaryny yzygiderli gözledi we kem-kemden köpeldilip bilinjek görnüşi emele getirdi. Senagat modeli, baý daýhan pudagyny ösdürmek üçin samany ulanmagyň usulyny giňelt.

“Ekmek we köpeltmek sikliniň” täze modeli daýhanlaryň girdejilerini ýokarlandyrmagyna ýol açýar

Laixi şäherinde iň köp tohumçylyk masştabyna eýe bolan ingingdao Holşteýn süýt maldarçylyk kärhanasy, maldarçylyk merkezi hökmünde bu kärhana bugdaý, mekgejöwen we beýleki ekinleri ösdürip ýetişdirmek üçin 1000 gektar synag meýdanlaryny geçirdi. Bu ekin sapaklary süýt sygyrlary üçin möhüm iýmit çeşmelerinden biridir.

Sapaklar meýdandan daňylýar we fermentasiýa prosesi arkaly süýt sygyr iýmitine öwrülýär. Süýt sygyrlary tarapyndan öndürilen silosyň galyndylary ýaşyl oba hojalygynyň aýlanyş ulgamyna girer. Gaty suwuk bölünişikden soň, suwuk fermentlenmek we çüýremek üçin okislenme howzuna girýär we gaty ýygnanma fermentlenýär. Organiki dökünleri gaýtadan işleýän zawoda girenden soň, ekiş meýdanynda suwaryş üçin organiki dökün hökmünde ulanylar. Şeýle aýlawly aýlaw diňe bir daşky gurşawy goramak bilen çäklenmän, önümçilik çykdajylaryny hem azaldar we oba hojalygynyň ýaşyl we dowamly ösüşine düşüner.

Hytaýyň Oba hojalygy Ylymlar akademiýasynyň Oba hojalygynyň daşky gurşawy we durnukly ösüş institutynyň müdiri Zhao Lixin, ýurdumyň oba hojalygynda we oba ýerlerinde uglerodyň iň ýokary derejesini we uglerodyň bitaraplygyny gazanmagyň ýollarynyň biriniň topragyň hilini ýokarlandyrmak we ekerançylyk ýerleriniň we öri meýdanlarynyň uglerody bölmek we lýubkalary köpeltmek mümkinçiligini ýokarlandyrýandygyny aýtdy. Tebigaty ösdürip ýetişdirmek, samany ekin meýdanlaryna gaýtarmak, organiki dökünleri ulanmak, emeli ot ekmek we ot-iým mallary balansyny öz içine almak bilen, ekin meýdanlarynyň we öri meýdanlarynyň organiki maddalaryny gowulandyrmak parnik gazyny siňdirmek we kömürturşy gazyny kesgitlemek ukybyny artdyryp, ekerançylyk ýerlerini uglerod çeşmesinden uglerod çökündisine geçirip biler. Hünärmenleriň çaklamalaryna görä, häzirki halkara ölçeg talaplaryna laýyklykda ösümlikleriň uglerod dioksidiniň siňdirilmegini hasaba almazdan, meniň ýurdumdaky ekerançylyk ýerleriniň we öri meýdanlarynyň uglerod bölünişi degişlilikde 1,2 we 49 million tonna kömürturşy gazydyr.

Qingdao Jiaozhou Yufeng Oba hojalyk materiallary kärhanasynyň başlygy Li Tuanwen, Çingdaonyň ýerli suw hojalygy pudagynda silos islegine daýanmak bilen, asyl oba hojalygy materiallary kärhanasyndan başga-da, 2019-njy ýylda durmuş hyzmatlaryny bermek arkaly ýaşyl oba hojalygy taslamalaryny üýtgedip we giňeltmäge synanyşandyklaryny aýtdy. Ekin samanlaryny gaýtadan işlemek we gaýtadan işlemek we ulanmak pudagyna gatnaşan “silos alyp, sygyr üçin ýylda 10 tonnadan gowrak, orta maldarçylyk fermasy bir gezekde iki müň tonna import etmeli”. Li Tuanwen, saman silosynyň häzirki ýyllyk ýokarlanmagynyň 30% töweregi, bularyň hemmesini ýerli maldarçylyk fermalary ulanýandygyny aýtdy. Geçen ýyl diňe bu işiň satuw girdejisi takmynan 3 million ýuana ýetdi we geljegi henizem gowy.

Şol sebäpden, ýaşyl we pes uglerodly oba hojalygyna gönükdirilen we oba hojalygynyň ýokary hilli senagat ulgamyna goşulmagy maksat edinýän esasy işleriniň düzümini yzygiderli sazlamak umydy bilen samany hemmetaraplaýyn ulanmak üçin täze dökün taslamasyny durmuşa geçirdiler.

Biomassel pellet enjamy sypal çeşmeleriniň hemmetaraplaýyn ulanylmagyny çaltlaşdyrýar, samanyň täjirleşdirilmegine we peýdalanylmagyna düşünýär we energiýany tygşytlamak, hapalanmagy azaltmak, daýhanlaryň girdejilerini ýokarlandyrmak we serişde tygşytlaýan we daşky gurşawa zyýanly jemgyýetiň gurluşygyny çaltlaşdyrmak üçin möhüm ähmiýete eýe.